Skip to Main Content

Wat is EBP?

Bij Evidence-based practice (of evidence-based nursing) gaat het erom dat klinische beslissingen worden genomen op basis van het best beschikbare bewijs uit wetenschappelijk onderzoek. Daarnaast zijn kennis en ervaring van de verpleegkundige (hulpverlener) en de waarden en de normen van de individuele patiënt ook belangrijk.

Wat is een CAT?

Een CAT is een Critically Appraised Topic (een kritisch beoordeeld onderwerp). Dat is een korte samenvatting en kritische beschouwing van de best beschikbare wetenschappelijke literatuur waarmee je een scherp omschreven klinische vraag kunt beantwoorden. Ook steeds meer verpleegkundigen maken CAT’s in het kader van EBP (Evidence Based Practice). 

Een CAT is nodig als er onzekerheid is over medisch handelen. Een CAT is natuurlijk niet nodig als er al een protocol of richtlijn beschikbaar is.

Typische onderdelen van een CAT zijn:

  1. De klinische vraag of PICO (wat wil ik weten voor mijn patiënt)
  2. Zoeken (systematisch zoekactie in literatuurbronnen)
  3. Selectie gevonden artikelen (inclusie / exclusie criteria)
  4. Kritisch beoordelen artikel/artikelen (methodologische kwaliteit afwegen tegen bruikbaarheid/geldigheid voor eigen patiënt)
  5. Evidence (cijfers uit artikel die je als bewijs wil gebruiken, overzichtelijk presenteren in een tabel)
  6. De bottom-line (compact antwoord op de klinische vraag)

Individuele hulp 
Bij stap 1 t/m 3 kan de CMB ondersteuning bieden. Verpleegkundigen kunnen een afspraak maken om samen een goede zoekstrategie op te stellen voor bijvoorbeeld een CAT.

Uitgewerkt voorbeeld van een CAT

Wat is een PICO?

De PICO(S)-methode helpt je om een klinische vraag goed te structureren. De afkorting PICOS staat voor: 

P

I

C

O

S

Patient or Problem

Intervention

Comparison

Outcome

Study type

De belangrijkste concepten in de voorbeelden hieronder zijn vetgedrukt (deze concepten zijn belangrijk voor de zoekstrategie)

Voorbeeld 1 Therapie:

P = volwassene met verkoudheid 
I = vitamine C-pillen
C = placebo-pillen
O = duur of intensiteit van de verkoudheid
S = gerandomiseerd onderzoek met controlegroep
      (Engels: Randomized Controlled Trial)

​Voorbeeld 2 Prognose:
P = kankerpatienten
I = depressie (als voorspeller)
C = afwezigheid van depressie
O = ziekteprogressie, mortaliteit
S = observationele studie (cohort, follow-up) Uitleg: een voorspellende factor, zoals in dit voorbeeld depressie, kan niet gerandomiseerd worden.      Het onderzoek is daarom observationeel (verrichten van waarnemingen). 

Voorbeeld 3 Risico: 
P = baby's, kinderen
​I = samen slapen met ouders, het bed delen (als risicofactor)
C = apart slapen
O= plotselinge dood, wiegendood
S = observationele studie (case-control) 
      Uitleg: randomisatie zou niet ethisch zijn bij risicofactoren, het onderzoek is daarom observationeel (verrichten van waarnemingen)

In welke databases zoek je?

CAT? De CMB helpt!

Hulp bij het zoeken naar literatuur

UMCG- en RUG-medewerkers, promovendi en studenten kunnen een afspraak maken met een informatiespecialist voor advies over het ontwikkelen van een systematische zoekstrategie. E-mail: literaturesearch@umcg.nl 

Wij bieden ondersteuning op twee niveaus: Advisering en Samenwerken.

Advisering

Je kunt bij ons terecht met vragen over

  • Zoekstrategie voor systematische reviews, scoping reviews, richtlijnen of PICO-CAT.
  • Biomedische databases, databasesyntaxis, vertalen van een zoekstrategie
  • Updaten van een zoekstrategie, ontdubbelen van resultaten, rapporteren van de methodologie, peer review van zoekstrategieën
  • Alle andere zoek- en database gerelateerde vragen: wij helpen je graag verder.

Wat kun je verwachten: We kunnen je helpen met een eerste opzet van de zoekstrategie, of we controleren je zoekstrategieën op fouten, en we geven suggesties voor het testen en verder ontwikkelen van je zoekstrategie. Ook kunnen wij je verwijzen naar relevante websites of artikelen.
Houd er rekening mee dat het ontwikkelen van een zoekstrategie onderzoek, tijd en inspanningen vereist. Het is raadzaam om tijd te investeren in deze stap om ervoor te zorgen dat je een robuuste, transparante en reproduceerbare zoekstrategie heeft.

 

Samenwerking
Je kunt een van onze informatiespecialisten vragen om je systematische reviewteam te komen versterken (als co-auteur). In dat geval nemen wij de verantwoordelijkheid voor het uitwerken van de zoekstrategie conform PRISMA of andere aanbevelingen, de vertaling van de zoekopdracht naar andere databanken, de documentatie (search-log), het opslaan en ontdubbelen van de databankresultaten en het rapporteren van de zoekmethodiek in het manuscript, in samenwerking met de andere teamleden.
Bij interesse kunnen we in een systematische review een gedetailleerd overzicht geven van de rol en taken van een (co-authoring) informatiespecialist.

 

Contact: literaturesearch@umcg.nl 
Ga naar: Afspraak maken

Aanbevolen boek

{{subjectTitle}}

{{subjectGuides}}

All our experts:

Subjects: Faculty of Medical Sciences