Skip to Main Content

Inleiding

De catalogus geeft het bezit weer van een bibliotheek. De catalogus geeft beschrijvingen van boeken, tijdschriften, films en ander materiaal dat in de bibliotheekcollectie is opgenomen. Een catalogus geeft geen uitputtende beschrijving van de onderdelen van de boeken en tijdschriften. In de catalogus vind je dus geen beschrijving van afzonderlijke hoofdstukken uit boeken, essays uit bundels en artikelen uit tijdschriften.

 

Zoeken op onderwerp

Ten behoeve van het zoeken op onderwerp worden in de catalogus zogenaamde metadata aan de beschrijvingen toegevoegd: trefwoorden en basisclassificatiecodes. De bibliotheken van de RUG werken vanaf 1992 met dit systeem van trefwoorden en classificatiecodes. Aan boeken die verschenen zijn vóór dit jaar, zijn ze niet toegekend. Als je zoekt met behulp van trefwoorden en basisclassificatiecodes vind je dus geen boeken die zijn verschenen vóór 1992. Omdat het systeem van de trefwoorden vanaf 2012 niet meer algemeen wordt toegepast, mis je ook nieuw-verschenen literatuur.

 

Het einde van de GOO-onderwerpsontsluiting

Het toekennen van classificatiecodes en trefwoorden voor de catalogus en Picarta was een landelijk project - de Gemeenschappelijke Onderwerps Ontsluiting (GOO) - waarbij de universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag ieder een deel voor hun rekening namen. Per 1 januari 2012 is dit samenwerkingsverband beëindigd. Men gaat ervan uit dat er ook andere technieken zijn om te zoeken op onderwerp. Er zijn bij de universiteitsbibliotheken ook plannen aansluiting te zoeken bij internationale metastandaarden en gebruik te gaan maken van de Library of Congress subject headings. Voor Nederlandse boeken is een optie om gebruik te maken van de Brinkman trefwoordenlijst, die de Koninklijke bibliotheek gebruikt voor de boeken die bij haar in depot worden gegeven. Het is de bedoeling dat op termijn in de catalogus van Groningen kan worden gezocht op deze codes via de optie ALLE WOORDEN.

 Bij de RUG is besloten om in 2012 de GOO-basiscodes wel te blijven toekennen. Trefwoorden worden alleen nog toegekend aan in Nederland verschenen publicaties omdat deze vaak niet te vinden zijn in internationale bestanden.  

De basisclassificatie

Classificatiecodes geven een systematische indeling van de verschillende wetenschappelijke disciplines. De basisclassificatie GOO (BCL) die gebruikt wordt in de catalogus van de RUG heeft ongeveer vijftig hoofdrubrieken. Deze rubrieken zijn weer onderverdeeld in subrubrieken. Nederlands valt onder rubriek 18. Sommige basisclassificatiecodes komen heel vaak voor, daarom moet een zoekactie met classificatiecodes altijd worden gecombineerd met andere zoeksleutels, bijvoorbeeld met trefwoorden.

Voor het zoeken naar literatuur over interdisciplinaire onderwerpen is het gebruik van de basisclassificatie minder geschikt.

Hoe vind je een geschikt trefwoord?

Aan de titels in de catalogus zijn trefwoorden toegekend uit het systeem van de GOO. Om te weten welk trefwoord voor jouw onderwerp wordt gebruikt kun je de volgende strategieën kiezen:

 

  • Eerst zoeken op titelwoorden en dan kijken bij de relevante treffers welke trefwoorden daar zijn gebruikt
  • Scannen in de trefwoordindex
  • Zoeken via Geavanceerd -> Onderwerpen -> basisclassificatiecode en dan kijken welke trefwoorden daar bij horen. Dit is alleen werkbaar als je niet teveel treffers hebt.

Trefwoorden voor historische begrippen

Veel (kunst)historische begrippen komen in de catalogus voor als trefwoord. Bijvoorbeeld periodeaanduidingen zoals Renaissance en Verlichting, maar ook namen van kunstenaarsgroepen zoals De Vijftigers.

Het exacte trefwoord kun je vinden door te scannen in de index van trefwoorden.

 

Persoonsnamen als trefwoord

Namen van bijvoorbeeld kunstenaars en schrijvers worden als TREFWOORD (PERSOON) toegevoegd aan de catalogus. Als je op een auteursnaam zoekt in TREFWOORD (PERSOON) vind je behalve de boeken geschreven door die auteur (primaire literatuur), ook studies over die auteur (secundaire literatuur).

 

Vorm-trefwoorden

Er zijn naast gewone trefwoorden verschillende soorten speciale trefwoorden waarmee je kunt zoeken. Zo zijn er bijvoorbeeld trefwoorden waarmee je kunt zoeken naar bepaalde typen publicaties zoals handboeken, naslagwerken, woordenboeken, bronnen, etc.:
  • HANDBOEKEN VORM
  • NASLAGWERKEN VORM
  • WOORDENBOEKEN VORM
  • BRONNEN VORM
  • ATLASSEN VORM
  • HISTORISCHE ATLASSEN VORM etc.

{{subjectTitle}}

{{subjectGuides}}

Questions? Ask the experts: