- Library
- LibGuides
- Informatievaardigheden Archeologie
- Zoektechnieken en zoektips
Te veel resultaten?
- gebruik specifiekere zoektermen. Gebruik hiervoor bij voorkeur een thesaurus
- voeg een extra zoekterm toe aan je zoekactie (AND)
- zoek in specifieke zoekvelden (titelwoorden, trefwoorden)
- gebruik limiters, bijvoorbeeld een beperkt aantal jaren of alleen peer-reviewed artikelen
- zoek op exacte uitdrukking (gebruik aanhalingstekens)
Pas wel op, dat je niet een belangrijk aspect van je onderwerp uitsluit!
Te weinig / geen resultaten?
- probeer je zoektermen breder te maken (zoeken met OR of een overkoepelende zoekterm gebruiken)
- probeer je zoekactie minder precies te maken (bijvoorbeeld zoeken op "alle woorden")
- gebruik synoniem(en)
- vertaal de zoektermen
- gebruik truncatie/wildcards
- gebruik trefwoordsuggesties
Booleaanse zoekoperatoren
Met de zgn. Booleaanse zoekoperatoren AND, OR en NOT kunnen zoektermen worden gecombineerd. Dit zijn de meest gebruikte en bekende operatoren.
De operatoren AND en NOT beperken het resultaat van een zoekactie. De operator OR vergroot het resultaat juist.
Voorbeelden:
- Endangered AND birds : combineert deze twee woorden
- Endangered OR birds : zoekt naar de woorden endangered OF birds. De zoekactie zal meer resultaten opleveren, maar bijv. in dit geval ook informatie over vogels die niet per se bedreigd zijn. (De OR-operator kan ook worden gebruikt om spellingsvarianten, vertalingen of synoniemen mee te nemen in een zoekactie: birds OR vogels OR Vögel OR oiseaux.)
- Endangered NOT birds : zoekt naar het woord endangered en sluit het woord birds uit
Hoe het werkt kun je op The Boolean machine bekijken. Door het aanklikken van de AND, OR en NOT buttons wordt schematisch weergegeven wat het zoekgebied is.
Combineren van meer dan twee zoektermen kan ook: Gebruik dan haakjes om de volgorde aan te geven. Bijvoorbeeld: (Money OR inflation) AND banking
Onderwerpsdescriptoren (trefwoorden) en synoniemen
Met onderwerpsdescriptoren (Engels: subject headings) wordt specifiek gezocht op onderwerp. Onderwerpsdescriptoren worden ook wel trefwoorden genoemd (Engels: keywords), maar let op: in SmartCat is een trefwoord (keyword) ook een woord uit de titel, uit de samenvatting of de inhoudsopgave. In de meeste bibliografische bestanden is een onderwerpsdescriptor een geïndexeerde term waarmee specifieker wordt gezocht.
Hiermee worden dus ook publicaties gevonden waarbij dat woord niet per se in de titel van de publicatie voorkomt.
Zo vind je met de onderwerpsdescriptoren: "gaswinning" en "Groningen" publicaties met titels zoals "Regulering van de aardgaswinning in Groningen" en "Aansprakelijkheid voor aardbevingsschade"; publicaties die je niet zou hebben gevonden wanneer je zou hebben gezocht op titel.
Door te zoeken met onderwerpsdescriptoren worden in internationale databases publicaties in allerlei talen ontsloten. Hierdoor zijn geen aparte zoekacties nodig voor bijv. Nederlandse en Engelstalige publicaties.
Synoniemen
Gebruik zoveel mogelijk alternatieve trefwoorden met dezelfde betekenis, zoals: milieuvervuiling, milieuverontreining. Gebruik in dat geval de Booleaanse zoekoperator OR.
Gebruik bij voorkeur een thesaurus om synoniemen te vinden (zie hieronder).
Thesaurus
Een thesaurus is een index van afgebakende trefwoorden in een bibliografisch bestand (niet aanwezig in elke database!).
In een thesaurus wordt aangegeven welke bredere of algemenere termen er zijn (BT=Broader terms), welke enger of specifieker zijn (NT=Narrower terms) en wat de gerelateerde termen (RT=Related terms) zijn waarop gezocht kan worden in deze database.
Bijvoorbeeld:
- milieuverontreiniging (=BT)
- bodemverontreiniging (=NT)
- milieutechnologie (=RT)
Wildcards en truncatie
Met truncatie (of wildcards) kun je je zoekactie verbreden en spellingsvarianten meenemen.
Afhankelijk van de database kun je een vraagteken (?) of een asterisk (*) achter het stamwoord plaatsen.
Hierdoor wordt gezocht naar meerdere uiteinden van een woord.
Met milieu* wordt er niet alleen gezocht naar milieu, maar ook naar milieuvervuiling, milieutechnologie.
Een vraagteken vervangt een letter: er wordt gelijktijdig gezocht naar de Engelse en Amerikaanse spelling.
Zo wordt met organi?ation gezocht naar organisation (Engels) en organization (Amerikaans).
En labo?r zoekt naar labour en labor.
Samengestelde term of frase
Wanneer je zoekt met een samengestelde term zoals "sociale media" of "mental disorder" kun je deze het best
- tussen dubbele aanhalingstekens plaatsen
- verbinden met de Booleaanse operator AND (sociale AND media)
- (bij sommige bestanden) in één zoekbox zetten
De mogelijkheden verschillen per bestand. Zie hiervoor de help-functie van het betreffende bestand.